Zmiany rozmiaru i kształtu stomii mogą wystąpić zarówno w przypadku nowych jak i już istniejących stomii. Zbyt mały otwór może spowodować, że przylepiec przetnie lub zrani stomię, natomiast zbyt duży może spowodować wyciek stolca na skórę i doprowadzić do jej podrażnienia.
KIEDY MIERZY SIĘ STOMIĘ ?
Istnieje kilka sytuacji, kiedy należy mierzyć stomię, aby dokładnie dopasować wielkość otworu w sprzęcie stomijnym:
- W okresie pooperacyjnym
Nowo operowanym pacjentom zaleca się mierzenie stomii przy każdej zmianie sprzętu stomijnego przez około 6 – 8 tygodni. Obrzęk pooperacyjny stomii będzie się zmniejszał, co spowoduje także zmniejszenie się stomii, szczególnie po usunięciu szwów. W końcu po około 8 tygodniach stomia osiągnie swoja docelową wielkość i nie będzie trzeba jej mierzyć tak często.
- Przy przepuklinie okołostomijnej
Wybrzuszenie, które powstaje przy przepuklinie okołostomijnej może spowodować znaczące zmiany w wielkości i kształcie stomii. Stomia jest przyczepiona do skóry i rozciąga , gdy skóra musi się rozciągnąć, aby dopasować się do wybrzuszenia przepukliny.
- Przy stomii wypadającej
Stomia, która wypada, wydłuża się i wystaje teleskopowo z kanału stomijnego. Rozmiar stomii w pozycji stojącej lub przy kaszlu może się powiększyć, wydłużyć, a po położeniu się powrócić do normy. Te zmiany w wielkości stomii wymagają weryfikacji dotychczas używanego sprzętu. Przede wszystkim należy powiększyć średnicę otworu w płytce lub w przylepcu worka jednoczęściowego biorąc pod uwagę średnicę podstawy śluzówki w stanie jej uwypuklenia.
- Przy wahaniach wagi ciała
Przyrost masy ciała jak i dramatyczna jej utrata np. w przebiegu chorób nowotworowych może wpłynąć na wielkość i kształt stomii.
- Podczas ciąży
U kobiet, które zaszły w ciążę mając stomię, zaleca się regularną ocenę stanu stomii oraz jej wielkość przez cały czas trwania ciąży. Przyrost masy ciała zwłaszcza w drugim i trzecim trymestrze ciąży może spowodować cofnięcie się stomii, natomiast zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej wywołane przez powiększającą się macicę może wypchnąć stomię kilka centymetrów na zewnątrz.
- Starzenie się organizmu
Wraz z wiekiem mięśnie i skóra tracą siłę i napięcie, zmieniając tym samym stomię i otaczającą ją skórę. Ważne jest, aby mimo posiadanej stomii przez kilka lat, regularnie ją kontrolować. Zaleca się, aby przynajmniej raz w roku odwiedzić pielęgniarkę stomijną, która oceni stomię i ewentualnie zweryfikuje dotychczas używany sprzęt.
METODY POMIARU STOMII
- Usunąć stary, zużyty sprzęt, umyć i osuszyć skórę
- Przy stomii okrągłej, regularnej korzystając z miarki z opakowania worków znaleźć otwór, który jest rozmiarem stomii
- Stomia powinna wystawać przez otwór w miarce bez nadmiernego odsłaniania otaczającej skóry
- Otwór w miarce powinien znajdować się najbliżej stomii, ale nie może jej dotykać.
- Odległość pomiędzy stomią a krawędzią miarki to 1-2 mm
- Do pomiaru stomii owalnej, pętlowej należy użyć półokręgu zamiast pełnego koła, można do tego wykorzystać miarkę z wyprawki.
- Stomia pętlowa ma dwa różne otwory, więc nie można ich łatwo zmierzyć za pomocą gotowych miarek
- Przy stomii owalnej należy zmierzyć najszerszy i najwęższy odcinek , wykorzystując linijkę.
- Po ustaleniu wielkości i kształtu należy przenieś pomiary na płytkę lub przylepiec worka jednoczęsciowego, odrysować i odpowiednio przyciąć.
- Jeżeli trzeba dokonać jakichkolwiek regulacji przy docięciu, należy to zrobić przed zdjęciem folii zabezpieczającej część przylepną.