Każdy pacjent obawia się powrotu do domu, gdzie będzie musiał sprostać swej pooperacyjnej odmienności. Pierwsza zmiana worka, zabiegi pielęgnacyjne, nieprzewidziane sytuacje – to zawsze budzi niepokój. Ważne jest, by osoba ze stomią wiedziała, że nie jest sama. Pomocą służyć mu będzie nie tylko pielęgniarka stomijna, ale też producenci sprzętu stomijnego, oferujący możliwość skorzystania z bezpłatnej infolinii informacyjnej.
Życia ze stomią można i trzeba się nauczyć. Wątpliwości budzić mogą różne dziedziny życia: jedzenie, ubranie, wysiłek fizyczny, stres, higiena czy sfera intymna. Aby skutecznie je rozwiać, należy pytać. Najlepiej przygotować sobie listę pytań, na które jeszcze w szpitalu odpowie lekarz lub pielęgniarka. Nie powinno na niej zabraknąć zaprezentowanych poniżej.
- Kto powinien zostać poinformowany o operacji i w jakim zakresie?
- Na jaki wysiłek mogę sobie pozwolić?
- Czy stomia wydziela wyczuwalny zapach? Czy można tego uniknąć?
- Jak często powinienem opróżniać lub zmieniać worek?
- Kiedy należy wymieniać sprzęt?
- Czym się kierować, wybierając sprzęt stomijny?
- Czy z workiem mogę wejść pod prysznic albo do wanny?
Odnaleźć się w natłoku uczuć
Czy wciąż jestem sobą? Jak sobie poradzę? Jak teraz widzą mnie inni? Czy zdołam żyć tak, jak żyłem przed operacją?
Obawy, wstyd, niepewność to normalny etap przejściowy każdego stomika. By jednak rzeczywiście był to okres tylko przejściowy, by wyjść na prostą, trzeba popracować. Nic nie przychodzi samo – także stomikowi.
Nie ma sensu wyważać otwartych drzwi, skorzystaj więc z doświadczenia osób, które pierwsze zderzenie ze „stomijną rzeczywistością” mają już za sobą.
Jak możesz sobie pomóc?
- Bądź cierpliwy, daj sobie czas i nie stawiaj sobie zbyt wysoko poprzeczki. Masz prawo do chwil słabości, a gdy nadejdą lepsze dni, korzystaj z nich ze świadomością, że będzie ich coraz więcej.
- Nie bój się mówić. Dziel się z bliskimi swoimi uczuciami. Zapewne się okaże, że nie tylko ty poczujesz się lepiej, ale i oni. By rozumieć uczucia, trzeba je ubrać słowa.
- Wróć – po konsultacji z lekarzem – do dawnej aktywności: uprawiaj sport, podejmij pracę.
- Otaczaj się ludźmi – podtrzymuj dawne przyjaźnie i nawiązuj nowe. Przekonasz się, że nie tylko możesz skorzystać z ich energii i akceptacji, ale możesz też podzielić się z nimi własną siłą.
- Bądź kreatywny, podejmij twórczą aktywność – odśwież zapomniane talenty i odszukaj w sobie nowe. Nigdy nie jest na to za wcześnie ani za późno. Twórcze wyrażanie siebie wzmacnia poczucie własnej wartości, dodaje sił i pozwala lepiej poznać samego siebie.
- Dziel się swoimi doświadczeniami i uczuciami z innymi stomikami i ich bliskimi. Nie bój się otwartości. Mów i pytaj bez obaw.
- Bądź wyczulony na swoje emocje. Jak każdy po poważnej operacji zmieniającej życie, możesz być zagrożony depresją. Jeżeli zaobserwujesz u siebie ciągły smutek, poczucie beznadziei, brak lub nadmiar apetytu, bezsenność albo nadmierną senność czy nawet myśli samobójcze, natychmiast poinformuj o tym bliskich, pielęgniarkę lub lekarza.