Życie ze stomią nie musi oznaczać ograniczeń, również w sferze żywienia. Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad, by móc bezpiecznie oddać się rozkoszom podniebienia.
Nie jest prawdą, że osoby ze stomią wymagają specjalnej diety. Dobrze zbilansowane, zróżnicowane posiłki to najlepsza recepta jak właściwie skomponować jadłospis, również dla osób posiadających stomię. Należy jedynie uwzględnić kilka wskazówek, by zapobiec ewentualnym problemom.
Ogólne wskazówki żywieniowe:
Stopniowe wprowadzanie nowych produktów
Najważniejsze są własne odczucia i doświadczenia. Każdy organizm jest inny i inaczej reaguje na poszczególne pokarmy. Upłynie pewnie trochę czasu, zanim się upewnisz, które produkty służą ci bardziej, a które trochę mniej. Dlatego ostrożnie wprowadzaj nowości do jadłospisu i zwróć szczególną uwagę na to, jak reaguje na nie twój organizm.
Regularne posiłki
O konieczności spożywania regularnych posiłków nikogo chyba nie trzeba przekonywać. To elementarna zasada zdrowego odżywiania, a osoby ze stomią powinny dokładnie się do niej stosować. Układ pokarmowy będzie lepiej pracował, gdy nie obciążymy go niepotrzebnie dużą ilością pokarmu, w nieregularnych odstępach czasu. Lepiej stosować się do zasady: mniej a częściej.
Odpowiednia ilość płynów
Upewnij się, że dostarczasz swojemu organizmowi odpowiednią ilość płynów. Jest to szczególnie istotne dla osób z wyodrębnioną urostomią. Po takiej operacji, produkcja moczu jest zwiększona i należy dbać o utrzymanie odpowiedniej gospodarki wodnej organizmu.
Staranne przeżuwanie
Pokarmy powinny być dokładne przeżuwane, by nie nadwyrężać układu pokarmowego. Jest to niezwykle ważne, szczególnie w przypadku osób z ileostomią, zwłaszcza w pierwszym okresie po operacji. Jelito kręte jest bardzo wąskie i duże kawałki, bogatego w błonnik pożywienia, mogą spowodować niedrożność. Zwróć więc uwagę, by rozdrabniać pokarm na bardzo małe kawałki.
Suplementy witaminowe
Po operacji wyłonienia stomii , zdolność wchłaniania poszczególnych składników odżywczych może być ograniczona. Czasami niezbędne jest uzupełnienie diety preparatami witaminowymi. Skonsultuj z lekarzem, czy przyjmowanie suplementów będzie dla ciebie wskazane, dopytaj też w jakiej postaci najlepiej je spożywać.
Sposoby radzenia sobie z problemami:
Nieprzyjemne zapachy – ogranicz ryby, jaja, szparagi, przyprawy.
Zapobieganie komplikacjom:
Niedrożność – ryzyko wystąpienia niedrożności dotyczy w szczególności pierwszych sześciu tygodni po operacji wyłonienia ileostomii. Zaleca się w tym czasie powstrzymanie się od spożywania produktów bogatych w błonnik, takich jak np.:
Owoce i warzywa najlepiej obrać ze skórki.
Infekcje – na infekcję narażone są głównie osoby z urostomią. Sprawdzonym sposobem zapobiegania infekcjom jest picie czystego soku żurawinowego. Należy to jednak wcześniej skonsultować z lekarzem, gdyż może on wchodzić w interakcje z niektórymi lekami.
Jadłospis osób żyjących ze stomią nie musi znacząco odbiegać od upodobań kulinarnych sprzed operacji. Trzeba jednak z większą starannością przykładać się do planowania posiłków. Należy również bacznie obserwować swój organizm i nauczyć się go na nowo. Dobrym sposobem jest prowadzenie dzienniczka ze spostrzeżeniami, w którym można zapisać swoje obserwacje na temat reakcji organizmu na poszczególne produkty. Mając zebrane i spisane własne doświadczenia, łatwo można do nich sięgnąć oraz szybko i skutecznie zaradzić ewentualnym problemom. Warto mieć również świadomość, że pierwsze miesiące po operacji to czas rekonwalescencji i w tym okresie należy szczególnie o siebie zadbać.
- Zaparcia – można sobie z nimi poradzić zwiększając ilość płynów i błonnika w diecie. Jedz więc więcej owoców i warzyw oraz produktów zbożowych, wybieraj pieczywo pełnoziarniste. Zwróć też uwagę na to, czy przyjmujesz odpowiednią ilość płynów. Wypijaj nie mniej niż 6 szklanek wody i soków dzienne.
- Biegunka – spróbuj nieco ograniczyć ilość błonnika w spożywanych pokarmach. Jeśli jednak nie uzyskasz spodziewanego efektu, poszukaj przyczyny problemów poza sferą żywienia. Biegunkę mogą wywoływać wirusy, zwłaszcza z grupy Rota, może być też skutkiem ubocznym zażywanych leków – przeczytaj ulotki dołączane do opakowań. Jeśli jednak nie uda ci się samodzielnie zidentyfikować przyczyny problemów, koniecznie skonsultuj się z lekarzem – biegunka może być jednym z objawów złego wchłaniania i problemów trawiennych.
- Wzdęcia – wyeliminuj ze swojego jadłospisu produkty, które mogą powodować zbieranie się gazów. Zrezygnuj z napojów gazowanych, również piwa. Ogranicz niektóre warzywa takie jak groch, fasola, kapusta czy grzyby. Także cebula i ogórki mogą się przyczynić do powstania problemu wzdęć.
- orzechy i nasiona,
- suszone owoce,
- sałata i kapusta,
- grzyby,
- groch,
- seler,
- prażona kukurydza.
